zaterdag 4 februari 2012

The gift of human imagination


Most viewed
De startpagina van TED bevat meerdere kopjes. Klik je op most viewed dan tref je daar de tien meest bekeken filmpjes aan. Nummer 1 is een verhaal van Ken Robinson over menselijke creativiteit.

Hoe toepasselijk. En hoe goed verwoordt hij het belang van creativiteit voor kinderen, de wereld en onze toekomst. In zijn lecture geeft hij ook aan waarom juist TED zo belangrijk is. Waar TED voor staat en waarom velen zich in die wereld zouden moeten onderdompelen. Ook demonstreert dit filmpje wat een goede spreker vermag. Het is geen straf om naar zo iemand te luisteren. Hij kent alle retorische trucs. De ene keer serieus, dan weer humoristisch. Heeft geen hulpmiddelen nodig (zoals een powerpoint of een ander filmpje of plaatje). Gooit doorlopend voorbeelden uit het echte en zijn eigen leven door zijn verhaal heen. Slaagt erin om allen in de zaal in te palmen. Zie hoe de zaal als één man aan het eind van zijn laatste woorden opspringt en in ovationeel applaus uitbarst.

Kortom, een perfect begin van een zoektocht in die TED-wereld. Maar waar heeft hij het over?

Education kills creativity
Zijn stelling is dat ons onderwijssysteem creativiteit doodt. En dat vindt hij niet goed. Niet voor die kinderen, en de wereld. Die meer dan ooit behoefte heeft aan creatieve mensen die de grote problemen moeten oplossen van onze wereld die binnenkort 9 miljard bewoners zal tellen.

Drie kenmerken van TED-sprekers/filmpjes
Hij begint zijn verhaal in februari 2006 met drie zaken die hem tijdens zijn bezoek aan de TED-conferentie zijn opgevallen. Drie zaken die een relatie hebben met zijn hoofdbezigheid, het onderwijs. Ten eerste constateert hij dat TED-spreekbeurten en filmpjes aantonen dat de menselijke creativiteit enorm breed en verscheiden is. Ten tweede stelt hij dat we als mens geen idee hebben wat er gaat gebeuren. We leiden mensen op voor van alles en nog wat maar weten amper hoe de wereld er over vijf jaar uit zal zien, laat staan in 2065. Tot slot weet hij dat kinderen bijzondere capaciteiten hebben voor innovatie. Maar dat vermogen om creatief te denken, open te staan voor nieuwe dingen wordt bij de meeste kinderen in de loop van hun schoolloopbaan eruit onderwezen.

So I want to talk about education and I want to talk about creativity. My contention is that creativity now is as important in education as literacy, and we should treat it with the same status. (contention = stelling)

Dan komt de prachtige anekdote over dat meisje van zes. Dat in haar klas zelden bij de les is. Alleen als ze mag tekenen leeft ze op. Op de vraag van de onderwijzeres wat ze tekent, antwoordt ze I'm drawing a picture of God. Waarop de leerkracht uitroept dat toch niemand weet hoe God eruit ziet. Maar haar antwoord (They will in a minute) is volgens Ken Robinson een duidelijk voorbeeld van het feit dat jonge kinderen niet bang zijn om 'fouten' te maken.

Fouten maken is niet hetzelfde als creatief zijn, maar iedereen die creatief wil (of moet zijn) moet weten ....

what we do know is, if you're not prepared to be wrong, you'll never come up with anything original -- if you're not prepared to be wrong. And by the time they get to be adults, most kids have lost that capacity. They have become frightened of being wrong. And we run our companies like this, by the way. We stigmatize mistakes. And we're now running national education systems where mistakes are the worst thing you can make. And the result is that we are educating people out of their creative capacities. Picasso once said this -- he said that all children are born artists. The problem is to remain an artist as we grow up. I believe this passionately, that we don't grow into creativity, we grow out of it. Or rather, we get educated out if it. So why is this?

Waarom gebeurt dit?
Als onderwijskundige ziet hij in alle landen die hij kan overzien dat in het onderwijssysteem taal en rekenen bovenaan de ladder staan. Daaronder komen geschiedenis, aardrijkskunde, biologie en andere zaakvakken (de humanities) en onderaan staan the arts. En daarbinnen  zijn kunst en muziek belangrijker als dans en drama.
Terwijl iedereen toch (nog steeds) een lijf heeft. Het draait niet alleen om het hoofd, toch?

Waarom zijn taal en rekenen belangrijker als andere 'vakken'
Dat heeft te maken met de manier waarop in de 19e eeuw overal in de geïndustrialiseerde wereld het schoolsysteem is aangepast. De samenleving die toen ontstond had behoefte aan mensen die grof gezegd goed konden lezen en schrijven. En als kind werd je als het ware weggedreven van capaciteiten die daar haaks op stonden. Hij vindt dit profoundly mistaken.
Hij stelt dat we midden in een revolutionaire tijd zitten (The whole world is engulfed in a revolution). En in die revolutionaire tijd hebben we meer dan ooit behoefte aan mensen die intelligent zijn. Maar intelligentie is iets anders als goed zijn in taal en rekenen. Hij zegt drie dingen over intelligentie.

Drie kenmerken van intelligentie
One, it's diverse. We think about the world in all the ways that we experience it. We think visually, we think in sound, we think kinesthetically. We think in abstract terms, we think in movement. Secondly, intelligence is dynamic. If you look at the interactions of a human brain, as we heard yesterday from a number of presentations, intelligence is wonderfully interactive. The brain isn't divided into compartments. In fact, creativity -- which I define as the process of having original ideas that have value -- more often than not comes about through the interaction of different disciplinary ways of seeing things.

And the third thing about intelligence is, it's distinct (= uiteenlopend, verscheiden).

Dat illustreert hij met een verhaal over ene Gillian Lynne.

 It's really prompted by a conversation I had with a wonderful woman who maybe most people have never heard of; she's called Gillian Lynne -- have you heard of her? Some have. She's a choreographer and everybody knows her work. She did "Cats" and "Phantom of the Opera."She's wonderful. I used to be on the board of the Royal Ballet in England, as you can see. Anyway, Gillian and I had lunch one day and I said, "Gillian, how'd you get to be a dancer?" And she said it was interesting; when she was at school, she was really hopeless. And the school, in the '30s, wrote to her parents and said, "We think Gillian has a learning disorder." She couldn't concentrate; she was fidgeting. I think now they'd say she had ADHD. Wouldn't you? But this was the 1930s, and ADHD hadn't been invented at this point. It wasn't an available condition. (Laughter) People weren't aware they could have that.

Anyway, she went to see this specialist. So, this oak-paneled room, and she was there with her mother, and she was led and sat on this chair at the end, and she sat on her hands for 20 minutes while this man talked to her mother about all the problems Gillian was having at school. And at the end of it -- because she was disturbing people; her homework was always late; and so on, little kid of eight -- in the end, the doctor went and sat next to Gillian and said, "Gillian, I've listened to all these things that your mother's told me, and I need to speak to her privately." He said, "Wait here. We'll be back; we won't be very long," and they went and left her. But as they went out the room, he turned on the radio that was sitting on his desk. And when they got out the room, he said to her mother, "Just stand and watch her." And the minute they left the room, she said, she was on her feet, moving to the music. And they watched for a few minutes and he turned to her mother and said, "Mrs. Lynne, Gillian isn't sick; she's a dancer. Take her to a dance school."

I said, "What happened?" She said, "She did. I can't tell you how wonderful it was. We walked in this room and it was full of people like me. People who couldn't sit still. People who had to move to think." Who had to move to think. They did ballet; they did tap; they did jazz; they did modern; they did contemporary. She was eventually auditioned for the Royal Ballet School; she became a soloist; she had a wonderful career at the Royal Ballet. She eventually graduated from the Royal Ballet School and founded her own company -- the Gillian Lynne Dance Company -- met Andrew Lloyd Weber. She's been responsible for some of the most successful musical theater productions in history; she's given pleasure to millions; and she's a multi-millionaire. Somebody else might have put her on medication and told her to calm down.

Al Gore en Rachel Carson
Tijdens de TED-sessies van 2006 sprak ook Al Gore. Ken Robinson verwijst naar zijn verhaal en trekt zijn boodschap dat we de schier oneindige mogelijkheden en voorraden van de wereld als mens aan het uitputten zijn door naar het beeld dat we de potenties die kinderen hebben door ons huidige schoolsysteem niet volledig benutten. Sterker, we gaan almaar door om slechts enkele delen daarvan te exploreren. Aan te spreken. Die luxe kunnen we ons volgens Ken Robinson niet langer veroorloven.

What I think it comes to is this: Al Gore spoke the other night about ecology and the revolution that was triggered by Rachel Carson. I believe our only hope for the future is to adopt a new conception of human ecology, one in which we start to reconstitute our conception of the richness of human capacity. Our education system has mined our minds in the way that we strip-mine the earth: for a particular commodity. And for the future, it won't serve us. We have to rethink the fundamental principles on which we're educating our children. ()

What TED celebrates is the gift of the human imagination. We have to be careful now that we use this gift wisely and that we avert some of the scenarios that we've talked about. And the only way we'll do it is by seeing our creative capacities for the richness they are and seeing our children for the hope that they are. And our task is to educate their whole being, so they can face this future.

By the way -- we may not see this future, but they will. And our job is to help them make something of it. Thank you very much.


Eind van de film

Aan het eind van elk TED-filmpje wordt je attent gemaakt op andere, min of meer verwante sprekers en filmpjes. Zo ook hier. De TED-mensen hebben Ken Robinson gevraagd  om in 2010 nog een keer een lezing te geven. In Bring on the learning revolution borduurt hij voort op zijn lezing van 2006. Hij realiseert zich als geen ander dat zijn filmpje uit 2006 miljoenen mensen heeft getrokken. Maakt daar wat grappen over en gaat dieper in op zijn stelling dat we het als mensheid niet kunnen veroorloven om een groot deel van het menselijk kapitaal in het onderwijssysteem grotendeels te negeren.


Ken Robinson
Opvallend aan de man is dat hij op en top Brit is. Kleding ziet er ietwat shabby uit. Hij is highly intelligent en maakt doorlopend grapjes om het publiek bij zijn les te houden. Op zeker moment valt op dat hij feitelijk de hele tijd stilstaat. Amper van positie verandert. Later begrijp je dat. Hij heeft in zijn jeugd polio opgelopen en ondervindt daar nog steeds last van. Maar niet in zijn hoofd. Hij maakt in de eerste lezing een grap over hoogleraren die feitelijk hoofden zijn. Hun lichaam doet er niet zo toe. Dat dient alleen maar om hun hoofden van A naar B te brengen.


Heeft het zin?

Miljoenen mensen hebben inmiddels dit filmpje gezien. De teller stond op zondag 29 januari 2012 op 8,473.616 en bijna een week later op 8,587.639. Als je dat aantal met 20 vermenigvuldigt (zoals hij dat zelf doet) dan zijn dat ongeveer 180 miljoen mensen. Opmerkelijk is dan dat anno 2012 er nog weinig change in de lucht hangt. In het Nederlandse onderwijsdebat gaat het vooral over afrekenen, monitoren, overbetaalde onderwijsmanagers, politici die écht geloven dat je meer kwaliteit krijgt door meer geld uit het onderwijs te halen. De discussie gaat absoluut niet over zaken die Ken Robinson aansnijdt. Zijn revolutie lijkt nog ver weg. Geen lentegevoel. Minister Van Bijsterveld lijkt in control (want een meerderheid in het Parlement steunt haar plannen), maar het is maar zeer de vraag of ze de uitdaging om ons onderwijssysteem een wending te geven die aansluit bij de visie van Ken Robinson zal waarmaken. Of ze analyse van Ken Robinson, onderschrijft.

Meer lezen
In zijn lezing geeft hij 2006 aan bezig te zijn met een boek (titel: Epiphany). Dat zijn de Drie Koningen die Jezus geschenken komen brengen in de stal in Bethlehem. Dat boek is onder een ander titel in 2009 verschenen: The element - how finding your passion changes everything. In het Nederlands vertaald als Het element : als passie en en talent samenkomen.

Aanvulling op maandag 6 februari
In het Financieel Dagblad werd op zaterdag 4 februari 2012 in de rubriek Brandende kwestie Alex Peltekian (1955) aan het woord gelaten. Directeur van een samenwerkingsverband van 28 basisscholen in Het Gooi. Een ouderwetse directeur. Bij wie het - zo lijkt het - om de inhoud van zijn vak gaat. En minder over de targets. Hij zegt hetzelfde als Ken Robinson, uiteraard anders en is kritisch over de onderwijswind die door de Nederlandse politiek waait. Enkele citaten:

Copernicus - tegen zijn tijdgeest in
Werkelijk creatief en oorspronkelijk denken kun je niet overlaten aan de afdeling innovatie, want een vernieuwingsproces is niet iets wat je kunt managen.
Echt oorspronkelijk zijn is iets heel anders, dat is het vermogen om buiten de bestaande denkkaders te steppen en fundamenteel nieuwe wegen in te slaan. Je kunt zelfs zeggen dat alle aandacht voor innovatie fundamentele vernieuwing in de weg staat,

() Als we over de toekomst nadenken, gebruiken we daarbij de ingrediënten die er al zijn (de vijf jaar van Ken Robinson). Voordat het wiel werd uitgevonden, kon niemand zich een toekomst voorstellen waarin het wiel een zo grote rol zou spelen. Voor bedrijven en andere organisaties is het dus de kunst om open te staan voor elementen die er nog niet zijn.
Als de leiding dat durft en uitstraalt, dan werkt dat door in alle lagen van de organisatie.

() Ik zie in dat in het onderwijs, zeker onder dit kabinet, het accent sterk ligt op cognitieve vakken. Taal en rekenen zijn van groot belang, maar we moeten de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen niet uit het oog verliezen. Want alleen als hun ogen fonkelen, zullen zij zich ontwikkelen tot creatieve individuen die de moed hebben om onafhankelijk in het leven te staan, en die daarmee voor onze economie van grote waarde zijn.

Ik verbaas me erover dat zo veel politici onderwijs als een kostenpost zien, terwijl Nederland het in de toekomst steeds meer van zijn creativiteit zal moeten hebben. Het is hoog tijd dat wij onszelf, onze medewerkers en onze kinderen de ruimte geven om werkelijk oorspronkelijk te zijn.

Lees voor de aardigheid de toespraak die meneer Peltekian hield op zijn Nieuwjaarsbijeenkomst. Wat een elan, visie en jaloersmakend vergezicht.

1 opmerking:

  1. Hmm, mag ik iedereen er even op wijzen dat bij een vergelijking (groter, kleiner, etc.) de regel is: bijvoeglijk naamwoord + er + dan. DUS: Groter dan, belangrijker dan etc. Gelieve hier op te letten in de toekomst.

    BeantwoordenVerwijderen