Who's in control? - Citaten

De zoektocht naar een geschikt jaarthema is een continue proces. En wordt vooral aangedreven door artikelen in kranten en tijdschriften. Op een bepaald moment gaan tijdens zo'n zoektocht bepaalde zaken opvallen. Onderwerpen waar relatief veel aandacht aan wordt geschonken. Of onderwerpen die als je net iets anders naar het totale media-aanbod kijkt 'iets' met elkaar te maken hebben. Tijdens zo'n proces komt op zeker moment een bepaalde zin bovendrijven die alle onderwerpen als het ware samenvat. Bij het thema van het seizoen 2011-2012 was dat in hoge mate het geval.

Toch wel heel erg veel boeken over

Het begon met de (nu minder verrassende) conclusie dat er de laatste jaren (toch) wel erg veel boeken over de hersenen werden gepubliceerd. Sterker - het is een tsunami geworden. Klik hier voor een eerder verschenen artikel over dit fenomeen. Eind 2010 werd duidelijk dat 'we' als bibliotheek daar iets mee moesten, maar het is té voor de hand liggend (en saai) om een jaar lang alleen maar aandacht te vragen voor zaken die door voortschrijdend hersenonderzoek duidelijk worden. En welke dilemma's en vragen dat op uiteenlopende terreinen van het leven met zich meebrengt. Want die zijn er en zullen de komende jaren steeds nadrukkelijker gesteld (moeten) worden.

Een vlijmscherp mes
Op dat moment kwam - vraag niet hoe of waar - de kreet Who's in control?  bovendrijven. En zo'n kreet gaat dan werken als een soort fileermes, waarmee je de werkelijkheid tegemoet kunt treden. Wat dat betreft lijkt deze houding (deze zin) op de levenshouding van de hoofdpersoon uit Robert M. Pirsig's Zen en de kunst van het motoronderhoud. Waarin de hoofdpersoon (of zijn alter ego Phaedrus) op zeker moment een begrip 'ontdekt' (kwaliteit) en met dat 'mes' de werkelijkheid te lijf gaat. Dat hij daarin uiteindelijk niet in slaagt - sterker hij komt terecht in een psychiatrische kliniek - doet er niet toe.

Je ziet het op zeker moment 'overal'
Anyway - op zeker moment kun je met zo'n begrip (Who's in control?) alle artikelen die in kranten en tijdschriften 'voorbij komen' te lijf. En dan blijkt dat je bij veel onderwerpen die door mensen vanuit verschillende disciplines, landen en tijden worden aangesneden de vraag kunt stellen wie er nu (feitelijk) aan het stuur staat. Wie het voor het zeggen heeft? Wie er geleefd wordt? Of je geleefd wordt? Of dat erg is? En zo je wat je er aan kunt doen? Of je er überhaupt iets aan kunt doen?

Een tsunami aan artikelen
Hierna een citaten uit artikelen die de laatste jaren zijn gepubliceerd en waarin ingegaan wordt op aspecten van het jaarthema van BasisBibliotheek Maasland. Waar mogelijk wordt doorverwezen naar titels uit de collectie van de bibliotheek of naar websites waar meer informatie is te vinden. De recentste toevoegingen staan bovenaan in onderstaande tabel. Een recent artikel kan gaan over een artikel van enige tijd geleden of een boek dat al maanden geleden is verschenen.

De lijst (U kunt zich bij elk artikel de vraag stellen: "Who's in control?")

Datum		Titel artikel		Korte omschrijving
7 augustus		Er is niets mis met verhevenheid		Schrijver Gustaaf Peek en filosoof Coen Simon spreken zich uit over het belang van lezen
3 augustus		Geïnformeerd worden		Journalist Nick Davies zet in zijn Gebakken lucht (uit 2009) grote vraagtekens of de media integer bezig zijn haar achterban adequaat te informeren.
6 juli		Freedom, lezen en who's in control?		Vakantie, lezen, de app Freedom, Vrijheid van Franzen en wie is er nu eigenlijk de baas
21 juni		Vijf misvattingen over het informatietijdperk		Zoals geformuleerd door historicus Robert Darnton aangevuld met een zesde misverstand
19 juni		Dit kapitalisme is gedoemd te mislukken		Antropoloog Paul Jorion schetst een gitzwart toekomstbeeld: 'We zijn allen schuldig!'
16 juni		De waarheid is dat je wél zo bent		Een confronterend beeld van onszelf, zoals verwoordt door hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk
3 juni		Nudge		Nudge is een zetje geven; niet te hard, maar wel een zetje (in de goede richting)
31 mei		Nextopia en Genoeg		Willen we een samenleving waarin we van de ene loze kick naar de andere springen of ligt een samenleving van Genoeg meer voor de hand
29 mei		Muren om het paradijs		Een korte recensie van Wij van Jevgeni Zamjatin, een van de eerste dystopische romans
		Een verhaaltje		Om het jaarthema op een andere manier uit te leggen.
		Een 'boekje' voor managers		"Hebben we wel zoveel controle als dat we denken?" Paul Smit over non-dualiteit voor managers
		Geneeskunde		Roken is slecht voor de hersenen én een internist vertrouwt voor zijn onderzoek op een database
		Digitale realiteit maakt onverschillig		We kunnen niet bewijzen dat de manier van denken van een hele generatie verandert, maar verschillende experimenten laten wel zien dat er veranderingen plaatsvinden. Binnen de beperkingen die wetenschappelijke kortetermijnexperimenten met volwassenen hebben is bewijs gevonden dat concentratiegebrek, geweld en verslaving onder invloed van beeldschermtechnologie toenemen.
25 mei		Op luxe staat geen prijs		Het mannenkledingmerk Zegna heeft uitgesproken kwaliteitsstandaarden
23 mei		Geestelijke moeheid		Politici denken dat ze alle ongemak kunnen verstikken in de kussens van oppervlakkige luxe en comfort. Maar ooit komt er een eind aan deze geestelijke woestijn (Juliette Gréco)
21 mei		Neem het niet!		Een 93-jarige Fransman schrijft een kort, vlammend pamflet
18 mei		De wereld draaiend houden		Parag Phanna bepleit dat diplomaten meer betrokken zouden moeten worden bij het oplossen van onze grote problemen
17 mei		Laatste stuiptrekking		Een Belgische bankier spreekt duidelijke taal over 'dé crisis'
13 mei		Society 3.0		Ronald van den Hoof maakt in zijn boek Society 3.0 een opmerkelijke analyse van onze samenleving (vol quango's)
12 mei		Negen plagen tegelijk		Interview met oud-VVD'er Joris Voorhoeve over zijn nieuwste boek (vol plagen)